หลังจากสงครามโลกครั้งที่สอง การแข่งขันเพื่อช่วงชิงความเป็นผู้นำโลกระหว่างสองประเทศมหาอำนาจ อย่างสหรัฐอเมริกาและสหภาพโซเวียตได้ทำให้คนทั้งโลกต้องจับตามอง เพราะศึกในการช่วงชิงมาซึ่งอำนาจในครั้งนี้ได้นำพามวลมนุษยชาติให้เดินทางไปสู่อวกาศอันไกลโพ้น!

น้องหมาจากรัสเซียนามว่า “ไลก้า” เป็นสัตว์ตัวแรกที่ได้เดินทางสู่อวกาศในปี 1957 ตามด้วยลิงชิมแปนซีจากอเมริกาชื่อว่า “แฮม” ในปี 1961 แต่นอกจากทั้งสองประเทศที่แข่งขันกันอย่างดุเดือด ฝรั่งเศสเองก็ได้ส่งตัวแทนอย่างเจ้าเหมียวไปค้นหาบางสิ่งในนามของวิทยาศาสตร์! 🐱‍🚀

Photo credits: All That’s Interesting 🙌

เรื่องราวความเป็นมา

เฟลิเซตต์ น้องแมวจรสาวแห่งปารีส นครหลวงของฝรั่งเศส เป็นแมวตัวแรกของโลกที่ได้รับภารกิจอันยิ่งใหญ่ โดยน้องเฟลิเซตต์และแมวจรอื่น ๆ อีก 13 ตัวได้ถูกนักวิทยาศาสตร์ชาวฝรั่งเศสจับมาทดลองและเตรียมตัวสำหรับการเดินทางไปอวกาศอยู่หลายเดือน ไม่ว่าจะเป็นการติดตั้งอุปกรณ์เพื่อดูคลื่นสมอง ผ่านการถูกกักขัง เสียงดัง ๆ และเครื่องหมุนเหวี่ยงมานับไม่ถ้วน เพื่อให้พร้อมต่อการเดินทางไปนอกโลก! 🙀

ทำไมต้องแมว?

เหตุผลที่เฟลิเซตต์ได้รับเลือกให้เป็นเหมียวอวกาศตัวแรกของโลกนั้น เป็นเพราะความนิ่งสงบสยบความเคลื่อนไหวทุกอย่าง ไม่เหมือนกับแมวตัวอื่น ๆ ที่มักจะตื่นตระหนกกับการทดลอง ซึ่งเป็นเรื่องที่สำคัญมาก เพราะเหล่านักวิทยาศาสตร์นั้นต้องการรู้ว่าการเดินทางไปอวกาศนั้นจะส่งผลต่อร่างกายของมนุษย์อย่างไร

ในขณะนั้น แมวเป็นสัตว์ที่นิยมใช้ในการศึกษาเรื่องประสาทสรีรวิทยา (Neurophysiology) เพราะมีเซลล์มากมายที่ทำงานคล้ายกันกับในร่างกายของมนุษย์ ทำให้เราสามารถศึกษาร่างกายของน้องแมวเพื่อที่จะเข้าใจลักษณะทางชีวภาพของมนุษย์ได้!

วันหนึ่งในฤดูใบไม้ร่วงของปี 1963 เฟลิเซตต์ได้ใช้เวลา 15 นาทีในการเดินทางไปสู่ห้วงอวกาศ ก่อนที่จะกลับลงมายังโลกอีกครั้ง

Photo credits: All That’s Interesting 🙌

เหมียวอวกาศที่ถูกลืม

ด้วยความยิ่งใหญ่ของสองประเทศหลักในการแข่งขันแย่งชิงตำแหน่งเจ้าแห่งอวกาศอย่างสหรัฐอเมริกาและสหภาพโซเวียต ทำให้ผู้คนลืมไปว่าฝรั่งเศสเองก็เคยทำสิ่งที่ยิ่งใหญ่อย่างการส่งแมวไปอวกาศมาแล้ว! แต่เพราะเคยส่งแมว ไม่เคยส่งมนุษย์ ทำให้ภารกิจที่ประสบความสำเร็จในครั้งนั้นจึงถูกลืม เหมียวอวกาศอย่างเฟลิเซตต์เองก็เช่นกัน แต่ในปัจจุบันนี้ ฝรั่งเศสเองก็มีองค์กรอวกาศที่ใหญ่ที่สุดเป็นอันดับต้น ๆ ของโลก! ไม่ธรรมดาเลย!

แม้จะมีความพยายามในการชื่นชมและให้เกียรติกับความสำเร็จในชีวิตของเฟลิเซตต์ แต่กลับกลายเป็นการสร้างความเข้าใจผิด เพราะในบันทึกเหล่านั้นกล่าวถึงน้องเฟลิเซตต์ ว่าเป็นแมวตัวผู้ที่ชื่อว่าฟีลิกซ์!

เฟลิเซตต์ในความทรงจำ

หลังจากความเข้าใจผิดครั้งใหญ่ ชายชื่อ แมทธิว เซอร์เก กาย (Matthew Serge Guy) ก็ได้จัดแคมเปญสุดยิ่งใหญ่ที่สร้างความตระหนักรู้ให้กับผู้คน โดยได้มีการกล่าวไว้ว่า

“มีสัตว์มากมายที่ได้เดินทางไปยังอวกาศ ทั้งสุนัขอย่างไลก้า หรือชิมแปนซีอย่างแฮม ทั้งสองได้รับการพูดถึงในโลกของวัฒนธรรมป๊อป (Popular Culture) และผู้คนก็จดจำได้เป็นอย่างดี แต่น้อยคนนักที่จะรู้ว่าแมวเคยเดินทางไปนอกโลก และในตอนนี้ก็ถึงเวลาแล้วที่ ‘เหมียวอวกาศ’ จะได้รับการยกย่องที่เธอสมควรได้รับเช่นเดียวกัน”

แคมเปญของคุณกายสามารถระดมทุนได้มากกว่า 57,000 ดอลลาร์สหรัฐ เพื่อสร้างรูปปั้นของน้องเฟลิเซตต์ และตั้งไว้อย่างสง่างามที่มหาวิทยาลัยอวกาศนานาชาติในประเทศฝรั่งเศส (International Space University, France)

Photo credits: All That’s Interesting 🙌

ประเด็นปัญหาเรื่องจริยธรรม

คงจะหลีกเลี่ยงไม่คิดถึงไม่ได้ ในเมื่อประเด็นเรื่องจริยธรรมถือเป็นสิ่งที่สำคัญที่สุดในเรื่องนี้ นอกเหนือจากความสำเร็จก้าวใหญ่ที่เฟลิเซตต์ได้มอบให้กับวงการวิทยาศาสตร์ แง่มุมทางด้านจริยธรรมในการใช้สัตว์เป็นตัวทดลองก็ยังคงเป็นประเด็นทางสังคมอยู่เสมอ สัตว์เป็นสิ่งมีชีวิตที่ไม่สามารถพูดแทนตัวเองได้ และเป็นไปได้มากว่าจะไม่ได้ยินยอมพร้อมใจกับการทดลองมากมายเหล่านี้ แต่ในปี 1963 เราไม่มีทางรู้ได้เลยถึงผลกระทบทางด้านประสาทสรีรวิทยาของการเดินทางไปอวกาศต่อร่างกายของมนุษย์

ในฐานะมนุษย์ เราสามารถเรียนรู้จากความผิดพลาดในอดีตได้ อ้างอิงจากบทความในเว็บไซต์ของ NASA (องค์การบริหารการบินและอวกาศแห่งชาติ สหรัฐอเมริกา) เมื่อปี 2004

“มาตรฐานการดูแลสัตว์นั้นครอบคลุมเงื่อนไขมากกว่าศูนย์ดูแลเด็กเล็กเสียอีก และพื้นที่สำหรับสัตว์ทดลองของ NASA นั้นได้รับการรับรองจากองค์กรที่เกี่ยวข้อง ว่าสัตว์ของเราได้รับการดูแลเป็นอย่างดี ตามมาตรฐานที่ได้มีการกำหนดไว้”

📰 MyFriend’s Paw report ข่าวสารและเทรนด์ใหม่ ๆ เกี่ยวกับสัตว์เลี้ยงที่จริงจัง จริงใจ และให้ข้อมูลอย่างตรงไปตรงมา เพื่อคุณพ่อคุณแม่น้อง ๆ รู้เท่าทันสิ่งใหม่ในวงการสัตว์เลี้ยงแบบรอบด้าน!

🐶🐱MyFriend แอปของเหล่าสัตว์เลี้ยง ให้คุณพ่อคุณแม่ดูแลเจ้าน้องเพื่อนซี้ได้ดียิ่งขึ้น ด้วยบริการและคอนเทนต์สนุก ๆ มากมาย!

References 

• A Brief History of Félicette, the First Cat in Space | Mental Floss
• Félicette, the First Cat in Space, Finally Gets a Memorial | Smithsonian Magazine
• How Félicette The Cat Became The First Feline To Ever Go To Space | All That’s Interesting